Enerji Kimlik Belgesi ve Kentsel Dönüşüm Projeleri

Enerji Kimlik Belgesi ve Kentsel Dönüşüm Projesi

Deprem ülkesi olan ve 6-7 Şubat 2023 tarihinde yaşanan depremlerde 11 ilinde büyük yıkımlar yaşayan Türkiye’nin önündeki en önemli konular kentsel dönüşüm projesi ve enerji kimlik belgesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Türkiye’nin eski ve dayanıksız yapılardan arındırılması için önemli bir çalışma olan kentsel dönüşüm projesi, enerji kimlik belgesi kullanım sıklığını ve sahipliğini de artırmak için büyük bir fırsattır.

Enerji Kimlik Belgesi Nedir?

Binaların enerjiyi nasıl verimli kullanacağını gösteren belgedir. Verimli enerji kullanımı amacına yönelik gerekli projelerden biri olan enerji kimlik belgesi bütün binalar için ihtiyaç olarak görülmelidir.

Kentsel dönüşüm projelerinin hız kazandığı son zaman diliminde enerji kimlik belgesi alınmasına da hız verilmelidir.

Yapıların ve dolayısıyla şehirlerin yenilenmesi açısından kentsel dönüşüm projesi ne kadar önemliyse enerji kimlik belgesi de o oranda önemlidir. Çünkü üretim maliyetli çok yüksek olan enerjinin verimli olarak kullanılmadığı ortadadır.

Enerji Belgesi Alma Görevi

Verimli enerji kullanımı ve tüketimi konusunda yeterince bilinçli davranmak, ulusal bir değerin kıymetini bilmek için bina enerji kimlik belgesi sahibi olmak önemli bir görevdir.

Bina enerji kimlik belgesi almak konusunda bina yönetim şirketleri, bina yönetimleri, apartman yöneticisi ve bina sakinleri bilinçli hareket etmelidir. Bunun önemli bir görev olduğu bilinmelidir.

Enerji kimlik belgesi alınması için apartman yöneticisi ve bina sakinleri tarafından sağlanması gereken iş birliğinin aynı şekilde  kentsel dönüşüm projesi gerçekleştirilmesi amacıyla da yapılması milli bir görev olarak görülmelidir.  

Enerji kimlik belgesi, kentsel dönüşüm projeleri için giderek artan bir öneme sahiptir. Bu belgeler, binaların enerji performansını değerlendirerek yeni yapılan ve yenilenen yapıların enerji verimliliğini artırmayı hedeflemektedir.

Kayseri'de Feza Bina Yönetimi, enerji kimlik belgesi alınması için apartman yöneticisi ve bina yönetimlerine yardımcı olmaktadır.

Enerji Kimlik Belgesi Nasıl Alınır?

Enerji Kimlik Belgesi, bina ısı yalıtımı, pencere sistemleri, ısıtma ve soğutma sistemleri gibi enerji kullanan sistemlerin değerlendirilmesi sonucunda hazırlanan rapora göre derecelendirilerek alınır.

Enerji Kimlik Belgesi Sorgulama

Enerji Bakanlığı sayfası üzerinden enerji kimlik belgesi sorgulaması yapılabilmektedir.

Enerji Kimlik Belgesi Ne İşe Yarar?

Enerji tasarrufu, çevreyi koruma, yasal zorunluluk, gayrimenkul değerinin artması gibi faydaları vardır.

Enerji Kimlik Belgesi Nereden Alınır?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetkilendirdiği enerji verimliliği uzman firmaları ve uzmanları hazırlar.

Kentsel Dönüşüm Projesi ve Enerji Kimlik Belgesi İlişkisi

Kentsel dönüşüm projesi ve enerji kimlik belgesi arasındaki rolü şu şekilde özetleyebiliriz:

1. Verimlilik Artışı

Kentsel dönüşüm projesi ile yeniden yapılan binalarda enerji kimlik belgesi sayesinde, yalıtım, ısıtma-soğutma sistemleri ve aydınlatma gibi unsurların daha verimli hale getirilmesi zorunlu hale gelir. Böylece binaların enerji tüketimi azalır ve uzun vadede önemli ölçüde tasarruf sağlanır.

2. Sürdürülebilirlik

Enerji verimliliği, sürdürülebilir şehircilik için önemli bir göstergedir. Enerji kimlik belgesi sayesinde kentsel dönüşüm projesiyle daha çevreci ve sürdürülebilir şehirler kurmak mümkün olur.

3. Katma Değer

Enerji kimlik belgesi sahibi binalar, enerji verimliliği yüksek olmaları nedeniyle daha yüksek değere çıkar. Bu durum yatırımcı ve alıcı için önemli bir avantaj sağlar.

4. Yasal Zorunluluk

Bina enerji kimlik belgesi, yeni yapılan ve yenilenen bütün binalar için yasal zorunluluktur. Bu sayede, tüm binaların belirli bir enerji performans standardına ulaşması sağlanır.

5. Şehir Planlaması

Kentsel dönüşüm projelerinde enerji kimlik belgesi, şehir planlama çalışmalarına da yön verir.

Enerji verimliliği yüksek binaların teşvik edilmesiyle şehirlerin enerji tüketimi azaltılabilir, daha yaşanabilir hale getirilmesi hedeflenir.

6. Tüketici Bilgilendirmesi

Enerji kimlik belgesi, tüketicilere binaların enerji performansı hakkında detaylı bilgi verir, tüketiciler daha bilinçli kararlarla enerji verimliliği yüksek binaları tercih eder.

Binaların enerji verimliliğini artırmak, sürdürülebilir şehirler kurarak tüketiciyi bilgilendirmek gibi enerji kimlik belgesi, kentsel dönüşüm projelerinde önemli roller üstlenir.

Çevre ve ekonomik önemli kazanımlar elde edilir. Bu nedenle düzenlenmesi ve uygulanması büyük bir titizlikle yapılmalıdır.

Enerji Kimlik Belgesi Geçerlilik Süresi

Enerji Kimlik Belgesi, binanın enerji performansını gösteren ve yasal zorunlu belgedir. Bu belgenin geçerlilik süresi, 10 yıl olarak belirlenmiştir.

10 yıllık değerlendirme binanın enerji performansında önemli değişikliklerin olabileceği makul bir süre olarak kabul edilir.

Binada yapılan tadilatlar, yeni sistemlerin kurulması veya eski sistemlerin yenilenmesi gibi durumlar enerji performansını etkileyebilir.

Güncelleme zorunluluğu 10 yılın sonunda, binanın enerji performansında bir değişiklik olup olmadığını tespit etmek için yeni bir enerji kimlik belgesi düzenlenmesi gerekmektedir.

Binada önemli değişiklikler yapıldıysa belgenin yenilenmesi daha kısa sürede gerekebilir.

Bina enerji kimlik belgesi geçerlilik süresine uymamak, yasal yaptırımlara neden olabilir. Bu nedenle, bina sahiplerinin belgelerinin geçerlilik sürelerini takip etmeleri ve gerekli durumlarda yenilemeleri önemlidir.

Enerji Kimlik Belgesi yenilenmesi ne zaman gereklidir?

1.      Bina üzerinde önemli değişiklikler yapılması

Isıtma, soğutma, havalandırma sistemlerinde değişiklik yapılması, yalıtımın değiştirilmesi veya eklenmesi gibi durumlar belgenin yenilenmesini gerektirir.

2.      Enerji performansını etkileyen yeni bir düzenlemenin yapılması

Enerji Verimliliği Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler veya yeni bir yönetmeliğin yürürlüğe girmesi durumunda, mevcut belgelerin yenilenmesi gerekebilir.

Enerji Kimlik Belgesi Yenilenmezse Ne Olur?

1. Yasal sorunlar

Geçersiz belge ile bina satışı veya kiraya verilmesi yasal olarak mümkün değildir.

2. Cezai yaptırımlar

Belgenin yenilenmemesi durumunda idari para cezaları uygulanabilir.

3. Yanlış bilgiler

Eski bir belge binanın güncel enerji performansı hakkında yanlış bilgiler içerebilir. Bu durum alıcı ve satıcı için yanıltıcı olabilir.

Enerji kimlik belgesi, yasal bir belgedir. Geçerlilik süresine uymak, yasal zorunluluk ve enerji verimliliği için anlamlıdır.

Enerji Kimlik Belgesi Teşvikleri

Devlet, enerji verimliliğini artırmak ve sürdürülebilir gelecek oluşturmak amacıyla, enerji kimlik belgesine uygun hale getirilen binalar için çeşitli teşvikler sunmaktadır.

Teşviklerinin Amacı;

1.   Enerji Verimliliğini Artırmak

Binaların enerji tüketimini azaltarak, ülke ekonomisine katkı sağlamak ve çevresel etkileri minimize etmek.

2.   Sürdürülebilirliği Teşvik Etmek

Enerji kaynaklarının daha verimli kullanılmasını sağlayarak, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak.

3.   Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımını Artırmak

Güneş enerjisi, rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının binalarda kullanılmasını desteklemek.

Enerji Kimlik Belgesi Teşviklerinin Türleri Nelerdir?

1.      Vergi İndirimleri

Gelir vergisi matrahından indirim

Enerji verimliliği yatırımları için yapılan harcamalar, gelir vergisi matrahından indirilebilir.

Özel tüketim vergisi (ÖTV) muafiyeti

Bazı enerji verimli ürünler için ÖTV muafiyeti uygulanabilir.

2. Düşük Faizli Krediler

Devlet destekli bankalar tarafından, enerji verimliliği projeleri için düşük faizli krediler sunulur.

3. Hibe Destekleri

Özellikle enerji verimliliği düşük bölgeler veya binalar için hibe destekleri sağlanır.

4. Belediye Teşvikleri

Bazı belediyeler, kendi sınırları içinde bulunan binaların enerji verimliliğini artırmak için özel teşvikler sunabilir.

Enerji Kimlik Belgesi Teşviklerden Yararlanmak İçin Ne Yapmak Gerekir?

1.      Enerji Kimlik Belgesi Almak

Binanın mevcut enerji performansını gösteren bir belgeye sahip olmak.

2. Enerji Verimliliği Projesi Hazırlamak

Yapılacak iyileştirmelerle ilgili detaylı proje hazırlamak.

3. Başvuru Yapmak

İlgili kamu kurumlarına veya bankalara başvuru yapmak.

4. Gerekli Belgeleri Sunmak

Proje, enerji belgesi ve diğer istenen belgeleri sunmak.

Teşviklerin ve başvuru koşullarının zaman zaman değişebileceğini unutmadan güncel bilgi almak için ilgili kurumları uzmanlarına danışmak önemlidir.

Enerji Kimlik Belgesi ile Enerji Faturalarını Azaltmanın Pratik Yolları

Enerji Kimlik Belgesi, enerji performansını değerlendirir ve tasarruf için önemli ipuçları sunar. Belgede belirtilen önerileri uygulayarak, enerji faturaları önemli ölçüde düşürülebilir:

1.      Dış Cephe Yalıtımı

Belgede belirtilen eksikliklere göre dış cephe yalıtımı yaparak ısı kaybını en aza indirin.

2. Pencere ve Kapı Yalıtımı

Eskі veya yalıtımı yetersiz pencere ve kapıları yenileyerek ısı kaçaklarını önleyin.

3. Çatı Yalıtımı

Çatıdan ısı kayıpları, faturaları oldukça etkileyebilir. Çatı yalıtımı ile bu kayıplar önlenebilir.

4.      Kalorifer Petek Ayarları

Her odanın ısı ihtiyacına göre petek ayarlarını yaparak gereksiz ısı kaybını önleyin.

5. Kombi Bakımı

Kombi bakımı yaptırarak verimliliğini artırın ve daha az yakıt tüketin.

6. Klima Seçimi

Klima alırken enerji verimliliği sınıfına dikkat edin.

7. Güneş Enerjisi

Güneş enerjisi sistemleri ile hem elektrik hem de sıcak su ihtiyacını karşılayarak faturalar önemli ölçüde düşürülebilir.

8.      LED Ampuller

Geleneksel ampulleri LED ampullerle değiştirerek enerji tüketiminizi azaltın.

9. Otomasyon Sistemleri

Hareket sensörlü aydınlatma sistemleri ile kullanılmayan alanlarda ışıkları otomatik olarak kapatın.

10.   Ev Aletleri Seçimi

Enerji verimliliği sınıfı A veya üzeri olan ev aletleri tercih edin.

11. Su Isıtma

Şofben ayarlarını düşürerek ve duş sürelerini kısaltarak su ısıtma maliyetlerini azaltın.

12. Havalandırma

Düzenli olarak havalandırma yaparak nem oluşumunu önleyin ve küflenme riskini azaltın.

Enerji Kimlik Belgesi  Nasıl Kullanılır?

1.      Eylem Planı Oluşturun

Belirtilen önerileri inceleyerek bir eylem planı oluşturun.

2. Bütçe Belirleyin

Her bir iyileştirme için bütçe ve öncelikleri belirleyin.

3. Uzmanlardan Yardım Alın

Gerekirse bir enerji verimliliği uzmanından destek alın.

4. Devlet Desteklerinden Yararlanın

Enerji verimliliği yatırımları için devlet tarafından sağlanan teşviklerden yararlanın.

Yeni ve Eski Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Alma Süreçleri Farklılıklar ve Zorluklar

Yeni ve eski binalar için belge alma süreçleri ve karşılaşılan zorluklar farklılık göstermektedir.

Yeni Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Alma Süreci

1.      Zorunluluk

2011 yılından sonra yapı ruhsatı alan tüm binalar için almak zorunludur.

2. Süreç

Yapı kullanma izin belgesi (iskan) aşamasında belgenin belediyeye sunulması gerekmektedir.

3. Avantajları

Projelendirme aşamasında enerji verimliliğine daha fazla önem verilir. Yapı kullanma izni alırken herhangi bir sorun yaşanmaz. Daha düşük enerji tüketimi ve dolayısıyla daha düşük faturalar.

4. Zorluklar

Projelendirme aşamasında belge düzenleme sürecine dahil edilmesi, ek bir yük oluşturabilir.

Yanlış veya eksik proje bilgileri, belge düzenleme sürecinde gecikmelere neden olabilir.

Eski Binalarda Enerji Kimlik Belgesi Alma Süreci

1.      Zorunluluk

2011 yılından önce yapı ruhsatı alan binalar için belge alma zorunluluğu, belirli bir süre içerisinde kademeli olarak getirilmiştir.

2. Süreç

Bir enerji performansı uzmanına başvurarak bina hakkında gerekli bilgileri verilir. Uzman, bina incelemesi yaparak gerekli ölçümleri alır ve  hazırlar.

3. Avantajları

Binanın enerji performansı hakkında detaylı bilgi edinilir. Enerji verimliliği iyileştirmeleri için yol haritası oluşturulur. Satış veya kiralama işlemlerinde avantaj sağlar.

4. Zorluklar

Eski binalarda gerekli verilerin toplanması daha zor olabilir. Yapısal özellikler nedeniyle bazı iyileştirmelerin yapılması maliyetli olabilir. Belge düzenleme süreci daha uzun sürebilir.

Enerji Kimlik Belgesi almadan önce bilinmesi gereken birkaç temel unsur vardır. Bu süreç, bina sahipleri ve yöneticileri için kritik öneme sahiptir:

1. Bina Tipi ve Yaşı

Bina yaşı ve türü, enerji performansı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Yeni binalarda enerji verimliliği standartları genellikle daha yüksektir. Ancak, eski binalarda enerji tüketimi genellikle daha fazla olur.

2. Isı Yalıtımının Durumu

Binalardaki ısı yalıtımı, enerji performansını doğrudan etkileyen en önemli faktörlerden biridir. İyi bir yalıtım, enerji tüketimini büyük ölçüde azaltır. Eğer yalıtım yetersizse, enerji sınıfı düşük olabilir, bu da enerji maliyetlerinin artmasına neden olur.

3. Isıtma ve Soğutma Sistemleri

Isıtma ve soğutma sistemlerinin verimliliği, değerlendirmelerde önemli bir rol oynar. Eski veya düşük verimliliğe sahip sistemler enerji tüketimini artırır.

Modern, enerji tasarruflu ısıtma-soğutma sistemleri, binanın enerji sınıfını yükseltebilir.

4. Pencere ve Kapı Sistemleri

Yalıtımda en zayıf noktalardan biri genellikle pencere ve kapı sistemleridir.

Isı kaybını önlemek için enerji verimliliği yüksek pencere ve kapı sistemlerinin kullanılması önerilir.

Camların çift ya da üçlü yalıtımlı olması, enerji tasarrufunu artırabilir.

5. Enerji Sınıfları

Belgede binalar A’dan G’ye kadar sınıflandırılır. Belge almadan önce, hedef enerji sınıfını belirlemek önemlidir. Daha yüksek bir enerji sınıfına ulaşmak, enerji maliyetlerini düşürmek ve binanın değerini artırmak anlamına gelir.

6. Mevcut Yasal Zorunluluklar

Türkiye’de yeni binalar için belge zorunludur. 2020 yılından itibaren mevcut binalar için satış ve kiralama işlemlerinde de talep edilmektedir.

Almadan önce, bina sahiplerinin ve yöneticilerinin bu yasal zorunlulukların farkında olması gerekir. Çünkü satış ya da kiralama işlemleri gerçekleştirilmez.

7. Enerji Kimlik Belgesi ne kadara mal olur?
 

Belge almak için yetkili bir enerji verimliliği danışmanlık firmasıyla bu hizmet sağlanabilir, ancak fiyatlar firmadan firmaya değişebilir.

Binanın büyüklüğüne ve tipine göre birkaç gün ile birkaç hafta arasında zaman dilimi ve enerji kimlik belgesi ücreti, maliyetler değişebilir.